Merhabalar!

Biraz Esperanto alır mısınız? :)

“Esperanto” denilince ilk defa duyan kimilerine sanki bir yer adı gibi geliyor, (bende de böyle olmuştu:) kimilerine ise Italian bir kelime gibi gelirken, bir kısmına da Spanish bir kelime gibi gelen bu isim, aslında yapay ve global bir dilin adıdır. 1887 yılında, Ludwik Lejzer Zamenhof tarafından üretilmiş olan bu yapay dilin amacı, farklı dilleri kullanan insanların iletişimini öğrenilmesi kolay olan bu dil ile kolaylaştırmaktır. Üstelik şu an dünya genelinde en çok tanınan ve kullanılan bir yapay dildir. Dünya genelinde ana dil olarak 2.000.000 ‘a yakın bir kullanıcısı olduğundan bahsediliyor.

 

Esperanto (Lingvo Internacia) Dil Yapısı:

Latin alfabesiyle kullanılır, dil kodu ISO 639-1,2,3 ‘tür. Öğrenilmesi (özellikle İngilizce bilenler için çok daha) kolay, basit ve az kuralı olan sondan eklemeli bir dildir. (Bu yönü ile Türkçe’ye de benzetilir.)

En büyük özelliği (diyebiliriz): her harfin her zaman aynı sesi veriyor olmasıdır.

İkinci büyük özelliği ise, çok fazla kelime barındırmaz ve böylece 400-500 kök kelime ile, bunları aşağıdaki gibi çekimleyerek güncel konularda konuşalabilecek kadar kelime türetilebilir. (Bilimsel ve teknik terimlerle birlikte 15.000 eksiz kelime bulunduğu tahmin ediliyor.)

Az ve basit kuralları olduğunu ve sondan eklemeli bir dil olduğunu zaten söylemiştik, gelin buna en basit hali ile bir bakalım:

 

---

Esperanto’da bir isim yapmak istediğinizde, -o ekliyoruz:
rapido = hız

Esperanto’da bir sıfat yapmak istediğinizde, -a ekliyoruz:
rapida = hızlı

Esperanto’da bir zarf yapmak istediğinizde, -e ekliyoruz:
rapide = hızla, hızlı bir şekilde

Esperanto’da bir fiil yapmak istediğinizde, -i ekliyoruz:
rapidi = hızlı gitmek, acele etmek

---

 

Bu örnekte tek başına rapid kelimenin köküdür ve bir anlamı yoktur. Sadece birkaç istisna hariç bu hep böyledir, ne kadar güzel değil mi?

Üstelik, Esperanto’da fiil özneye göre değişiklik göstermez ve kuralsız fiil barınmaz.

Bu dilin gönüllülerinden birileriyle tanıştım, bunlardan ikisi Türk ve biri de Arap’tı. Vurguladıkları diğer önemli bir husus, bu dili kullanan herkesin adeta bir ailenin bireyleri olduğu ve siz de bir kullanıcısı olarak nereye giderseniz gidin, oranın ilgili topluluğuna haber verdiğiniz takdirde sizi karşılamalarından, ağırlamalarına kadar gayet güzel bir ilgi görecek olmanızdır.

Daha açık bir deyimle denir ki, bu dili konuşanların evinde kalarak bütün dünyayı gezebilirsiniz..

Üstelik Esperantistler (bu dili kullananlar ve destekleyenler) her yıl kongre de düzenliyor.

Türkiye resmi adresi: https://esperantoturkiye.wordpress.com/

//devamı gelecek..

Nazım Hikmet Ran ve Esperanto

Bu başlık epey şaşırtıcı geldi değil mi?

Nazım Hikmet, 1-4 Nisan arasında Ürgüp, Kapadokya’da gerçekleşen 9. Ortadoğu Toplatısı’nın teması olmuş ve şiir kitabı Esperanto’ya çevrilmiş, gurur verici değil mi?

Bkz:

https://eo.wikipedia.org/wiki/Nazim_Hikmet

“Nazim Hikmet Poezia Antologio” şimdi elektronik formatta / nun en elektronika formato

 

Teşekkür:
Bu dili tanımamda vesile olan Klavye Delikanlıları’na da buradan ayrıca teşekkür ederim!

 

---

Bir önceki yazımız olan Akbank - Atm İşlem Ücreti! ? Yok artık.. başlıklı makalemizde akbank atm işlem ücreti hakkında bilgiler verilmektedir.